Er komt geld beschikbaar voor het corrigeren van foutief vastgestelde WIA-uitkeringen en voor andere maatregelen om de druk op het WIA-stelsel te verlichten.
Daar staat tegenover dat de WW-duur per 1 januari 2027 met zes maanden wordt verkort.
Vlak voor het Paasweekend publiceerde het kabinet de voorjaarsnota, met daarin een update van de begroting van 2025 en de daaropvolgende jaren. Er zijn zowel investeringen als bezuinigingen aangekondigd, zo ook voor ons sociaal zekerheidsstelsel.
WIA
Allereerst komt er geld beschikbaar voor het herstellen van fouten. Het gaat om:
- Het herstellen van fouten in de vaststelling van de hoogte van het WIA-dagloon in de periode 2020-2024. In deze periode heeft het UWV een substantieel aantal fouten gemaakt bij het vaststellen van het dagloon in de WIA. Dit heeft gevolgen voor de uitkeringen van WIA-gerechtigden die te veel of te weinig hebben ontvangen. UWV brengt momenteel de precieze omvang en de impact voor uitkeringsgerechtigden in kaart. Deze fouten worden de komende jaren hersteld.
- Een tweede herstelactie betreft het opvolging geven aan een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB, uitspraak loonloze tijdvakken). De CRvB heeft medio 2024 bepaald dat alle loonloze tijdvakken buiten beschouwing gelaten moeten worden bij de dagloonvaststelling in de WIA. Loonloze tijdvakken zijn periodes waarin geen inkomen is ontvangen, met als gevolg dat het dagloon en daarmee de WIA-uitkering lager uitvalt.
- Een derde herstelactie betreft fouten die gemaakt zijn bij de indexatie van WIA-uitkeringen in de periode 2006-2022.
Daarnaast wordt geld beschikbaar gesteld om de druk op het WIA-stelsel te verlichten.
Hiermee wordt opvolging gegeven aan de aanbevelingen uit de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (Octas) om maatregelen uit te werken. Ook worden maatregelen genomen om de druk op UWV bij het sociaal-medisch beoordelen te verlichten. Het gaat om:
- Een vereenvoudigde beoordeling voor 60-plussers
Om de achterstanden bij sociaal medisch beoordelen te verkleinen wordt vanaf september 2025 de vereenvoudigde claimbeoordeling voor 60-plussers voortgezet voor een periode van twee jaar. Eerder was juist besloten om deze maatregel te stoppen per 1 januari 2025.
- Extra uitvoeringskosten voor het UWV
Er wordt aanvullende financiering beschikbaar gesteld voor het UWV, zodat taakdelegatie bij sociaal-medische centra kan worden uitgebreid. Door taakdelegatie worden delen van de sociaal-medische beoordelingen uitgevoerd door sociaal-medisch verpleegkundigen en arbeidsdeskundigen, waardoor de verzekeringsarts efficiënter wordt ingezet.
- Het wettelijk verankeren van het kwijtschelden van voorschotten
Als gevolg van de lange wachttijden bij de WIA-claimbeoordelingen verstrekt UWV aan mensen een voorschot op de WIA-uitkering. Werknemers kunnen in financiële problemen komen als deze voorschotten terugbetaald moeten worden indien er geen recht blijkt op een uitkering. Daarom wordt sinds medio 2021 buitenwettelijk beleid gevoerd en het voorschot kwijtgescholden. Dit beleid wordt nu structureel en binnenwettelijk gemaakt.
Inkorten duur WW en loongerelateerde WGA-uitkering
In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat er een besparing plaats zal vinden op de Werkloosheidswet (WW) van 200 miljoen euro per jaar vanaf 2027. Deze besparing wordt ingevuld met een duurverkorting van de WW van 24 naar 18 maanden die ingaat vanaf 1 januari 2027. Dit leidt overigens ook tot een inkorting van de hieraan gekoppelde maximale uitkeringsduur van de loongerelateerde WGA-uitkering. WGA-gerechtigden ontvangen daardoor eerder een loonaanvullingsuitkering of vervolguitkering.