Gelijke beloning voor vrouwen en mannen zou een vanzelfsprekendheid moeten zijn, maar blijkt in veel sectoren nog steeds geen realiteit.
Het CBS heeft in opdracht van het ministerie van SZW de verschillen voor de verschillende sectoren in Nederland in kaart gebracht. De loonverschillen tussen mannen en vrouwen blijken hardnekkig en nemen langzaam af. De energie- en waterleidingbedrijven springen er in dit onderzoek echter positief uit. De loonverschillen tussen mannen en vrouwen in deze sectoren, na correctie van verschillen in achtergrondkenmerken anders dan geslacht, zijn minimaal.
Onderzoek CBS
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft in december 2023 de ‘Monitor Loonverschillen mannen en vrouwen 2022 gepubliceerd. Het CBS doet in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) periodiek onderzoek naar loonverschillen tussen mannen en vrouwen bij zowel de overheid als het bedrijfsleven. In deze editie van het onderzoek staan de loonverschillen in 2022 en de ontwikkeling ten opzichte van eerdere jaren centraal (periode vanaf 2014 tot en met 2022).
Vrouwen verdienen minder dan mannen
Uit het onderzoek blijkt dat de vrouwen in 2022 gemiddeld per uur minder verdienen dan mannen. Uit CBS-cijfers blijkt dat het daarbij gaat om een verschil in gemiddeld uurloon van 16,9 procent in het bedrijfsleven en 5,1 procent bij de overheid. In 2014 bedroeg dit verschil in het bedrijfsleven nog 19,2 procent en 10,2% bij de overheid.
Maar, de verschillen na correctie zijn aanzienlijk kleiner
Naast het ongecorrigeerde loonverschil tussen vrouwen en mannen is ook het gecorrigeerde loonverschil in kaart gebracht. Hierbij worden de uurlonen tussen vrouwen en mannen vergeleken met vergelijkbare achtergrondkenmerken en vergelijkbare banen.
Gekeken is in welke mate geslacht nog een rol speelt in de beloning, wanneer rekening wordt gehouden met factoren die invloed hebben op de hoogte van lonen, maar die niet geslachtsgebonden zijn. Deze factoren kunnen worden onderverdeeld in drie categorieën, namelijk kenmerken van de werknemer (zoals leeftijd, opleidingsniveau, aantal jaren in dienst bij huidige werkgever), kenmerken van de werkgever (bedrijfstak, aantal werkzame personen) en kenmerken van de baan (zoals beroepsniveau en -richting, contract voor bepaalde/onbepaalde tijd, leidinggevende functie).
In 2022 lag in het bedrijfsleven het gecorrigeerde uurloon van vrouwen 6,9 procent lager dan dat van mannen. In 2014 was dit bijna tien procent. Bij de overheid lag in 2022 het gecorrigeerde uurloon van vrouwen 1,8 procent lager dan dat van mannen. Tussen 2014 en 2022 is het gecorrigeerde uurloonverschil elke twee jaar ongeveer met een procentpunt afgenomen.
De ongecorrigeerde loonverschillen tussen mannen en vrouwen in het bedrijfsleven waren het grootst in de financiële instellingen en de handel. In deze bedrijfstakken is het ongecorrigeerd uurloon van vrouwen tussen 22 en 25 procent lager dan dat van mannen. Na correctie voor verschillen in achtergrondkenmerken is de achterstand van het uurloon van vrouwen die in deze sectoren werkzaam zijn afgenomen, maar nog steeds ongeveer 10 procent.
Situatie bij de energie- en waterleidingbedrijven
Uit het onderzoek sprongen de energie- en waterleidingbedrijven er juist positief uit. In deze sectoren was het uurloon van vrouwen na correctie voor verschillen in achtergrondkenmerken niet lager dan dat van de mannen die in deze sectoren werken.
Beloningsdiscriminatie?
Het CBS kan op basis van haar onderzoek niet aangeven in hoeverre de loonverschillen tussen vrouwen en mannen het gevolg zijn van ongelijke behandeling. Het onverklaarde loonverschil tussen vrouwen en mannen geeft volgens het CBS een voorzichtige indicatie van het bestaan van beloningsdiscriminatie, maar vormt hiervoor geen bewijs.
Bron: monitor-loonverschillen-mannen-en-vrouwen-2022