19 september 2024

Blog: ‘How to survive a robot uprising?’

Rolf Blankemeijer
Robotgoudvis Blog Rolf

Hoe moeten we omgaan met nieuwe technieken? Het thema van onze Verenigingsdag op 3 oktober. Schrijver Daniel H. Wilson heeft hierover een wat pessimistische visie.

Moeten we bang zijn voor nieuwe technieken of moeten we alle nieuwigheden direct omarmen? Dit is het thema van onze Verenigingsdag op 3 oktober a.s. in Rotterdam.

De schrijver van het boekje ‘How to survive a robot uprising’, Daniel H. Wilson, heeft een wat pessimistische visie over hoe technologie ons leven steeds meer beheerst. Hij stelt: ‘de vijand is een technologie die gaandeweg zo verweven is met ons leven, dat het onzichtbaar is geworden. Technologie die wij voor het grootste gedeelte niet meer begrijpen.’ Hij vervolgt: ‘Elk apparaat kan in opstand komen, van een tosti-apparaat tot een Terminator.’

Als je robotgoudvis het op je gemunt heeft
In het boekje geeft Wilson tips hoe je met een vijandig apparaat dat je naar het leven staat moet omgaan. Eerlijk gezegd zonk me de moed in de schoenen toen ik de tips las. In de eerste plaats moet je binnen een fractie van een seconde het vijandige apparaat kunnen determineren. Het maakt nogal wat uit of je een ‘single modular robot’, een ‘unmanned ground vehicle’ of een ‘robot swarm’ met kwade bedoelingen tegen het lijf loopt of dat je opgesloten zit in je eigen ‘smart house’ waarin de elektronische deuren, de lift of je robotgoudvis het op je hebben gemunt.

Wiskunde redt levens
Om de verwachtingen maar meteen te temperen, uit het boekje blijkt dat je als mens weinig kunt doen tegen al die bedreigingen. Hard weglopen werkt niet want de meeste robots zijn sneller, verstoppen helpt niet want veel robots hebben krachtige bewegings-, geluids- en warmtesensoren en schieten heeft meestal geen zin aangezien de apparaten meestal van deugdelijk materiaal zijn gemaakt. Een van de meer kansrijke aanbevelingen voor het geval je een moordlustige robot tegenkomt is misschien wel aardig om even te noemen. In zo’n situatie kun je namelijk je leven redden door het stellen van een wiskundige vraag. Het apparaat wordt daardoor afgeleid en gaat dan eerst jouw vraag oplossen in plaats van je neer te laseren met zijn ogen of te verpulveren met zijn mechanische arm. Ik heb voor mezelf bedacht wat ik in zo’n geval zou doen. Ik kwam zelf niet verder dan de ‘Stelling van Pythagoras’.  Alhoewel dit misschien voor mij niet meer dan een uitstel van executie zou zijn, aangezien ik werkelijk niet meer weet wat die stelling ook alweer inhoudt en ik dus in een discussie hierover met een bloeddorstige robot waarschijnlijk het onderspit zou delven. Maar voor wie beter wiskundig onderlegd is dan ik, is deze tip het misschien waard om te onthouden. Of deze aanpak trouwens ook zou helpen bij bijvoorbeeld een dol geworden fornuis vermeldt het boek niet. Misschien dat je bij zo’n apparaat beter kunt beginnen over het bakken van een appeltaart.

Bezinning kan ook helpen, maar welke vragen stellen we ons dan?
Dus nieuwe technieken: kans of bedreiging? Ook na het lezen van dit boekje denk ik dat de nieuwe technieken die aan onze horizon opdoemen, volop kansen bieden. Dat we op korte termijn op straat worden nagejaagd door op hol geslagen tosti-apparaten acht ik niet zo groot. Het boekje van Wilson is vermoedelijk een satire maar wel een met een onderliggende boodschap, namelijk dat technologie zich ook tegen ons kan keren. Het is dus denk ik wel goed om na te denken welke technieken we waar gaan inzetten om ervoor te zorgen dat deze voor ons en niet tegen ons gaan werken. Het bijvoorbeeld klakkeloos implementeren van AI-oplossingen is daarom niet zonder risico. Een bezinning vooraf is dus verstandig. Welke vragen we ons bij het beoordelen van nieuwe technologische mogelijkheden moeten stellen komen aan de orde tijdens de Verenigingsdag op 3 oktober a.s. Daar gaan we antwoorden vinden op de vraag hoe we technologie op een succesvolle wijze kunnen inzetten en waarmee we voorkomen dat we in de bekende valkuilen stappen.

Nieuwsgierig geworden? Meld je aan voor de Verenigingsdag!