Werkgevers en werknemers zijn verplicht zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen (artikel 7:611 BW). Maar wat betekent 'als een goed werkgever' gedragen?
Goed werkgeverschap is een open norm, die door de rechtspraak wordt ingevuld volgens de op dat moment geldende maatschappelijke opvattingen. Zo ook door de Hoge Raad in haar arrest van 22 september 2023 (ECLI:NL:HR:2023:1276). In deze zaak oordeelde de Hoge Raad dat op grond van goed werkgeverschap de werkgever onder omstandigheden zijn werknemer in kennis moet stellen van een wijziging in de regelgeving die van belang is voor zijn fiscale positie. Wat speelde in deze zaak?
In het buitenland wonende werknemers krijgen een naheffing inkomstenbelasting
Twee piloten met de Zwitserse nationaliteit, die ook in Zwitserland wonen, werken voor een Nederlandse luchtvaartmaatschappij. Om dubbele belasting te voorkomen, heeft de Belastingdienst voor hen een vrijstellingsverklaring afgegeven. Er wordt geen loonbelasting ingehouden op hun loon. Gedurende het dienstverband wijzigt het belastingverdrag tussen Nederland en Zwitserland. Met als gevolg dat, anders dan hiervoor, sommige werknemers mogelijk inkomstenbelasting in Nederland moeten betalen.
Het is aan de werkgever om de loonbelasting op het loon van deze werknemers in te houden en af te dragen. De werkgever heeft dit niet gedaan. Als gevolg hiervan krijgen deze werknemers een naheffing inkomstenbelasting van de Belastingdienst. De werknemers houden de werkgever hiervoor aansprakelijk.
De kantonrechter vindt dat werkgever voor 50% aansprakelijk is voor de geleden schade
Als grote professionele werkgever met een eigen fiscale afdeling en vele in het buitenland wonende werknemers, heeft de werkgever een zorgplicht naar de piloten om hen te waarschuwen voor de mogelijk grote financiële gevolgen van de wijziging in het belastingverdrag. Als belastingplichtigen dragen de piloten ook zelf verantwoordelijkheid voor tijdige betaling van inkomstenbelasting. Reden voor de kantonrechter de aansprakelijkheid van de werkgever te beperken tot 50% van de schade (Rechtbank Amsterdam 2 oktober 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:7613).
Het hof vindt dat werkgever niet aansprakelijk is voor de geleden schade
Volgens het hof stelt de werkgever terecht dat de fiscale situatie in veel landen heel verschillend is. Hierom kan van de werkgever niet worden verwacht - ook niet uit hoofde van goed werkgeverschap - dat zij dit allemaal bijhoudt en haar werknemers hierover tijdig informeert. Daarnaast voert de werkgever, volgens het hof, terecht aan dat de fiscale gevolgen in de sfeer van de inkomstenbelasting voor de werkgever niet te overzien zijn. Want deze hangen in belangrijke mate samen met privé-aangelegenheden van de werknemers, die de werkgever niet aangaan.
Het is de werknemer die verantwoordelijk is voor de nakoming van zijn fiscale verplichtingen, zowel in zijn woon- als in zijn werkland. De werkgever heeft daarin geen adviserende taak. Dat de werkgever vanaf de verdragswijziging jarenlang de Wet op de loonbelasting onjuist heeft toegepast, maakt dat niet anders. Aldus het hof (Gerechtshof Amsterdam 24 mei 2022, ECLI:NL:GHAMS:2022:1569).
Hoge raad: onder omstandigheden informatieplicht van werkgever bij gewijzigde fiscale regels
De Hoge Raad is het met het hof eens, dat een werknemer zelf verantwoordelijk is voor de correcte nakoming van zijn fiscale verplichtingen. Ook heeft de werkgever daarbij in beginsel geen adviserende taak. Volgens de Hoge Raad moet de werkgever onder omstandigheden - op grond van goed werkgeverschap - de werknemer wél informeren over een wijziging van regelgeving die voor hem van belang is. Dat zal in het bijzonder het geval kunnen zijn als de betreffende informatie ook van belang is voor de verplichting van de werkgever tot inhouding en afdracht van loonbelasting. Op grond van deze verplichting behoort een werkgever van dergelijke informatie op de hoogte te zijn. Ook is van belang of, en in hoeverre, de werknemer nadelige gevolgen kan ondervinden van onbekendheid met de bedoelde informatie.
Conclusie
Op grond van artikel 7:611 BW kan de werkgever een informatieverplichting hebben naar de werknemer. Daar waar de belangen van de werknemer groot zijn en de gevolgen van een bepaald besluit ernstig, rust op de werkgever de verplichting de werknemers tijdig en juist te informeren. Dit kan dus ook betekenen dat een werkgever de verplichting heeft om werknemers te informeren over veranderde fiscale regelgeving. Ook al behoort de betaling van inkomstenbelasting tot de verantwoordelijkheid van de werknemer en heeft de werkgever hierin geen adviserende rol.
Gabriëlle Verberne