Klimaatverandering, arbeidsvoorwaarden en 19-eeuwse ondernemers houden mij bezig.
Dit vraagt om uitleg: "Hittegolven in Zuid-Europa waren zonder klimaatverandering 'vrijwel onmogelijk'. Maar 2023 is nu al een jaar vol extreem weer. Deze extremen zullen bij een opwarming van twee graden Celcius nog veel vaker voorkomen." Dit las ik vorige maand in een nieuwsbericht op de website van de NOS.
'Groene transitie voltrekt zich in arbeidsvoorwaarden', kopte de AWVN boven een artikel van afgelopen juni. De focus van het vergroenen van arbeidsvoorwaarden ligt op het mobiliteitsbeleid. In dit kader vraag ik mij ook af of ondersteuning van de werkgever bij het verduurzamen van de woning van de werknemer een arbeidsvoorwaarde is.
Dan die 19-eeuwse ondernemers. In de periode 1870-1918 speelde het sociale vraagstuk over de slechte werk- en leefomstandigheden van de arbeiders (sociale kwestie). Geboren in Hengelo weet ik dat Stork in die tijd een van de meest sociale en innovatieve bedrijven in Nederland was. Deze werkgever zorgde in die tijd al voor een gezonde werksfeer en een scala aan sociale voorzieningen. De samenwerking tussen kapitaal en arbeid zag Stork als oplossing voor de sociale kwestie.
Werkgevers profileren zich vandaag de dag met aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, groene arbeidsvoorwaarden en inclusieve arbeidsvoorwaarden om medewerkers aan te trekken in deze krappe arbeidsmarkt. Denkend aan hoe innovatieve 19-eeuwse ondernemers omgingen met de sociale kwestie is vandaag wellicht de vraag hoe innovatieve ondernemers omgaan met de (gevolgen van) klimaatverandering. In dit kader worstel ik met het thema groene arbeidsvoorwaarden. Waar draait het om?
Stork zorgde voor voorzieningen voor haar personeel zoals een bibliotheek, school, verenigingsgebouw, muziek- en toneelverenigingen, gaarkeuken en een wijk. Zijn dit allemaal arbeidsvoorwaarden? Nee, dat denk ik niet. Het totaalpakket voorzieningen richt zich op de belangen van de fabriek en de belangen van het personeel. Met als gevolg een fabriek met een gezonde werksfeer, waar mensen graag in wilden werken. In die tijd een sociale en daarmee aantrekkelijke werkgever.
Wat zijn vandaag aantrekkelijke werkgevers? Met het oog op de klimaatverandering ondernemingen met aandacht voor een gezonde leefomgeving, gebouwen, mobiliteit, energietransitie en klimaatadaptie. Zie je dit allemaal terug in arbeidsvoorwaarden? Nee, dat denk ik niet, maar ik kom tot de conclusie dat dat ook niet relevant is.
Mensen willen graag werken voor groene, duurzame en inclusieve bedrijven. Dat zijn in deze krappe arbeidsmarkt aantrekkelijke bedrijven. De ondersteuning van de werkgever om de duurzaamheid van medewerkers te stimuleren zou wat mij betreft moeten passen in de lijn van Stork om de mensen te ondersteunen in hun ontwikkeling en welzijn.
Dat begint met als onderneming duurzaam te produceren en ondernemen. Hierbij passen groene arbeidsvoorwaarden. Dit is een onderdeel van een integraal beleid om te streven naar en het bevorderen van duurzaamheid van de voor het bedrijf werkenden, alles in lijn met elkaar. Dat gaat, naar het voorbeeld van Stork, dus ook over de grens van het werk heen. Kortom: het draait erom een duurzame, inclusieve en daarmee aantrekkelijke werkgever te zijn.
Gabriëlle Verberne