Interview met Claudia Peters, opleidingsmanager bij Stichting Wateropleidingen

Rolf Blankemeijer

In de watersector is de uitstroom van medewerkers door pensionering hoog, terwijl het aanbod van nieuwe medewerkers krap is.

Claudia Peters - 205x225px

Dit vraagt om een versnelde inzetbaarheid van nieuwe medewerkers. Een combinatie van een uitgebreid onboardingsprogramma en een uitgekiend opleidingsprogramma waarbij techniek en de medewerker zelf centraal staan is daarvoor een oplossing.

Voorheen was het buddysysteem gebruikelijk, waarbij een nieuwe medewerker gekoppeld werd aan een ervaren medewerker die hem wegwijs in de organisatie en het vakgebied maakte. Na enige tijd had de nieuwe medewerker dan de fijne kneepjes van het vak onder de knie en kende hij het drinkwatersysteem in zijn regio. Na die leerperiode kon de medewerker zelfstandig aan de slag en was hij bijvoorbeeld in staat om tijdens de wachtdienst zelf storingen te verhelpen.

Op dit moment is de uitstroom van oudere ervaren technici - net als bij andere bedrijven - als gevolg van pensionering van de babyboomgeneratie hoog. Dit betekent dat er op de korte termijn een grote groep nieuwe technici aangenomen moet worden en dat deze medewerkers ook zo snel mogelijk inzetbaar moeten zijn om wachtdiensten te kunnen lopen. Het oude buddysysteem vergt teveel tijd en legt een te groot beslag op de tijd van de beschikbare technici.

Stichting Wateropleidingen en drinkwaterbedrijf Vitens hebben samen met Centrum voor Innovatief Vakmanschap Water (CIV Water) een opleidingsprogramma opgesteld voor 23 medewerkers die per 1 januari 2021 bij het waterbedrijf in dienst traden. Claudia: "Dit was een prachtig en uitdagend project. De scope van het opleidingsprogramma was namelijk vanaf het begin breed. Behalve het leren van het vak zelf, was het programma ook gericht op de persoonlijke ontwikkeling, wendbaar vakmanschap en het voeren van eigen regie op de loopbaan. Vitens wil namelijk een lerende organisatie zijn, met wendbare medewerkers."

Het programma bestond uit een aantal thema’s. In de eerste maanden was het thema 'Werken bij Vitens'. Hier werd uitgebreid ingegaan op de manier waarop Vitens is georganiseerd, de klanten van het bedrijf, het volledige werkproces en natuurlijk het product: schoon drinkwater. Daarna volgden er inhoudelijke thema’s, gericht op het productieproces. Hoe wordt drinkwater gemaakt en gedistribueerd en welke rol speelt de nieuwe medewerker samen met zijn collega’s in dit proces?

Claudia: "Eerst werd de organisatie in zijn volle breedte voor de nieuwe medewerkers neergezet. Daarna spitste het programma zich verder toe op de werkzaamheden die de nieuwe medewerkers uitvoeren. Zo worden hun rol en werkzaamheden binnen het totale proces duidelijk en begrijpen zij waarom bepaalde zaken van hen gevraagd worden en waarom voor een bepaalde aanpak is gekozen."

Claudia: "Naarmate het programma verder vorderde werd de inbreng van de medewerkers steeds groter. Zo brachten zij eigen casussen in die zij in het werk tegenkwamen. Aan de hand van de leerstof vonden zij oplossingen voor problemen in de praktijk. Verbetervoorstellen werden gepresenteerd en de managers waarderen de kritische blik en goede inbreng. Leren en werken werd zo steeds dicht bij elkaar gebracht, hetgeen de betrokkenheid en de motivatie van de deelnemers aan het programma vergrootte."

Alle 23 nieuwe medewerkers die met het opleidingsprogramma waren gestart hebben na een jaar het programma met een certificaat afgerond. Claudia: "Het programma bleek uiteindelijk zeer effectief. Alle nieuwe medewerkers zijn door het intensieve introductieprogramma bij Vitens in dienst gebleven. De uitval was dus nul! Zij waren ook versneld inzetbaar. De procescontrollers en -technici konden al snel zelfstandig wachtdienst lopen. Deze aanpak sluit goed aan bij de huidige tijd, met een hoge uitstroom van oudere medewerkers en tegelijkertijd een krapte op de arbeidsmarkt."

Het opleidingstraject is niet eenmalig ontwikkeld. Alle nieuwe medewerkers van de afdeling 'Winning en Zuivering' volgen als zij in dienst komen een 'onboarding', die door Vitens zelf georganiseerd wordt. Deze is gebaseerd op het thema 'Werken bij Vitens'. De andere thema’s komen terug in een verdiepingsmodule, waarin het proces van bron tot tap uitgebreid aan bod komt. Daarna kunnen medewerkers verrijkingsmodules volgen, waarin alle andere thema’s terugkomen.